Văn hóa New Zealand cùng phong cách học tập khác hẳn Việt Nam. Điều này khiến không ít du học sinh mới sang sẽ hơi “mất phương hướng”. Trong bài viết này hãy cùng LV Education điểm qua 7 điều cần chú ý trong văn hóa New Zealand, giúp bạn đỡ bỡ ngỡ khi đặt chân đến quốc gia này.

>>> Đọc thêm bài viết “Kinh nghiệm du học New Zealand từ A-Z“

Văn hóa New Zealand

Văn hóa Māori

Văn hóa ở New Zealand là sự hòa quyện giữa văn hóa châu Âu và văn hóa bản địa Māori. Văn hóa của người Māori bản địa tại New Zealand ảnh hưởng đến ngôn ngữ tổng thể, nghệ thuật và thậm chí cả giọng nói của tất cả người dân quốc gia này. Người New Zealand thường sử dụng các từ trong tiếng Māori khi nói tiếng Anh.

Khi học tập tại đây, điều quan trọng là bạn phải biết, hiểu và tôn trọng phong tục của người Māori cũng như cách tương tác trong văn hóa Māori.

Giao lưu tại nơi làm việc

“Sharing tea” tại nơi làm việc khá phổ biến vào buổi sáng hoặc buổi tối. Người New Zealand sử dụng cụm từ “bring a plate” có nghĩa là vui lòng mang theo một ít thức ăn. Nếu ai đó sử dụng cụm từ “shouting”, điều đó có nghĩa là họ sẽ chi trả phần đồ ăn hoặc thức uống.

Giao tiếp với người Kiwi

Người Kiwi không thích nói “không” một cách trực tiếp. Họ có thể nói “yeah Nah”, có nghĩa là “có lẽ là không” hoặc họ cũng có thể nói “not sure”, “not really”.

Ngoài ra, họ nói rất nhanh và sử dụng nhiều tiếng lóng mà bạn không thể hiểu được nếu là người nước ngoài. Bạn có thể nhờ họ nói chậm lại và giải thích giúp bạn nghĩa của các từ lóng. Hãy nhớ rằng người Kiwi rất thân thiện và luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác.

Coi trọng sự bình đẳng và tính công bằng

Người New Zealand coi trọng sự bình đẳng trong xã hội, cho dù đó là sinh viên hay giáo sư, nhân viên hay người quản lý. Các cá nhân được đánh giá dựa trên: 

• Tính cách
• Hành vi và 
• Chất lượng công việc của họ

Không phải bởi địa vị hay sự giàu có của bản thân họ hay gia đình họ. 

Vì vậy, khi học tập tại xứ sở kiwi, bạn cần nhớ rằng, dù giáo viên vẫn là người có thẩm quyền, nhưng mối quan hệ giữa họ và bạn là bình đẳng. Nếu họ sai, bạn có thể phản biện. Bạn không cần phải sợ bị đánh giá không tốt khi nói lên suy nghĩ của mình.

Đi chân trần

Bạn có thể thấy sốc khi người Kiwi thích đi dạo bằng chân trần trong bất kỳ thời tiết nào và ở những nơi như siêu thị, nhà hàng, trên đường phố hay bất cứ nơi nào khác. Trẻ em thường đi chân trần ở công viên, sân chơi.

Tiếng Anh tại New Zealand

Tiếng Anh là một trong ba ngôn ngữ chính thức ở New Zealand, cùng với Te Reo Māori (ngôn ngữ Māori) và Ngôn ngữ ký hiệu New Zealand. Tuy nhiên, cách họ nói tiếng Anh nghe rất khác so với cách nói tại Mỹ hay Vương quốc Anh.

Dưới đây là một số điều bạn có thể nhận thấy về cách người Kiwi nói tiếng Anh:

• Họ nói rất nhanh.
• Nguyên âm (âm thanh của các chữ cái A, E, I, O và U) có thể phát âm rất khác trong tiếng Anh-New Zealand so với tiếng Anh-Mỹ hoặc tiếng Anh tiêu chuẩn được nói ở Vương quốc Anh. Ví dụ: từ “kit” trong tiếng Anh-New Zealand nghe giống “cut” hơn.
• Âm “r” khi người Kiwi nói thường rất nhỏ và đôi khi rất khó để nhận ra. Ví dụ, từ “farm” nghe giống “faahm” hơn. Điều này có thể gây nhầm lẫn cho những bạn học tiếng Anh-Mỹ khi âm “r” rất rõ ràng.
• Người Kiwi thường lên giọng ở cuối câu, nghe như thể họ đang đặt câu hỏi.
• Chữ “l” sau một nguyên âm đôi khi có thể phát âm giống như một nguyên âm – vì vậy “feel” được phát âm là “fee-u”.

Chủ nghĩa cá nhân

Người New Zealand có xu hướng tập trung vào việc trở thành những cá thể độc đáo hơn là trở thành thành viên của một nhóm. Họ đề cao tính độc lập và trách nhiệm cá nhân đối với các quyết định và hành động của mình. Họ muốn thể hiện tài năng cá nhân và đạt được mục tiêu của riêng mình hơn là mục tiêu của nhóm.

Khi học tập tại New Zealand, giáo viên thường đánh giá cao sự độc lập, sáng tạo và tư duy phản biện của học sinh. Điều này có thể gây thách thức với các bạn du học sinh Việt Nam. Vì các bạn đa phần chịu ảnh hưởng bởi văn hóa tập thể, nơi mà mọi người phấn đấu đạt được những mục tiêu tập thể hơn là mục tiêu cá nhân.

Bạn Hà, sinh viên điều dưỡng đến từ Việt Nam, chia sẻ: “Ban đầu, mình và những người bạn Việt Nam khác không dám nói với gia sư khi tụi mình không hiểu bài. Điều đó khiến tụi mình bỏ lỡ nhiều kiến thức. Mình không muốn làm phiền gia sư, và cũng không muốn họ nghĩ rằng mình không giỏi và đáng lẽ mình không nên sang đây học. Mình từng nghĩ họ sẽ bảo: “Tại sao cô ấy lại có thể theo học trường đại học này nhỉ?””

Sốc văn hóa và cách vượt qua khi du học New Zealand

Những ngày đầu đặt chân đến New Zealand, bạn sẽ cảm thấy vô cùng phấn khích vì cái gì cũng mới lạ, cũng thú vị. Tuy nhiên, sau khi mọi thứ dần đi vào quỹ đạo, bạn có thể sẽ cảm thấy thất vọng, cô đơn hoặc bất an.

Những cảm giác này chỉ là một phần trong việc thích nghi với một nền văn hóa mới.

Dấu hiệu cho thấy bạn đang bị sốc văn hóa

• Mất phương hướng, không biết phải làm gì và làm như thế nào ở New Zealand. Cách bạn sống hoặc cư xử trước đây có thể không được chấp nhận hoặc được xem là bình thường tại New Zealand.
• Cảm thấy bị cô lập, thất vọng, nhớ nhà, tức giận hoặc thù địch với môi trường sống mới.
• Nghi ngờ về quyết định đến New Zealand của bản thân.
• Quá phụ thuộc vào các du học sinh khác.

Bạn có thể gặp 1 hoặc nhiều hơn trong các dấu hiệu này. Và, những người khác nhau sẽ gặp chúng ở các mức độ khác nhau.

Tips giúp bạn vượt qua sốc văn hóa

• Chuẩn bị cho mình để trở nên độc lập
• Luôn bận rộn và tương tác với mọi người xung quanh
• Thiết lập các mục tiêu đơn giản và đánh giá sự tiến bộ của bản thân
• Nói chuyện với ai đó đã trải qua quá trình thích ứng văn hóa
• Duy trì các hoạt động thể chất và hoạt động xã hội

Những điều cần nhớ về sốc văn hóa

• Đó là một phần bình thường của quá trình thích ứng
• Đừng tạo áp lực quá lớn cho bản thân, việc thích nghi sẽ cần có thời gian. Hãy kiên nhẫn.
• Hãy cởi mở và luôn nhớ rằng New Zealand là một đất nước khác với Việt Nam. Mọi người sẽ cư xử theo những cách có vẻ kỳ quặc đối với bạn. 
• Tránh đưa ra phán xét.
• Tập trung vào những trải nghiệm tốt đẹp mà bạn có được từ lúc đặt chân đến New Zealand.

Những điều nên và không nên làm tại New Zealand

Để thích nghi nhanh với cuộc sống và môi trường học tập tại New Zealand, dưới đây là một vài điều bạn nên và không nên làm.

Nên

• Luôn chủ động trong mọi việc. Ví dụ, nếu lớp của bạn chia nhóm thảo luận, thay vì đợi người khác đến mời tham gia, bạn hãy chủ động tiếp cận và hỏi: “Mình có thể tham gia nhóm của bạn được không?”

• • Không hiểu, hãy hỏi. Ở New Zealand, việc hỏi không phải là bất lịch sự hay chuyện gì đáng xấu hổ. Hãy nhớ rằng, nếu bạn không hỏi, không ai biết bạn cần gì để mà giúp đỡ. Người Kiwi rất thân thiện, họ luôn sẵn lòng giúp đỡ mọi người, ngay cả với người xa lạ.

• Nói “cảm ơn” thường xuyên. Chẳng hạn như khi bạn rời khỏi một cửa hàng nhỏ hoặc khi xuống xe buýt. 

• Hãy đúng giờ. Khi có cuộc hẹn hoặc khi gặp bạn bè, tốt nhất bạn nên đến sớm. Nếu đến muộn, bạn cần phải thông báo trước.
• Tôn trọng mọi người nơi công cộng. Nếu mọi người đang xếp hàng chờ mua hàng hóa và dịch vụ, hãy giữ nguyên vị trí của bạn trong hàng đợi. Đừng nói quá to trên xe buýt hoặc trong thang máy. Đi bộ ở phía bên trái của lối đi dành cho người đi bộ. Trên xe buýt, hãy nhường chỗ cho người già, người mang thai hoặc người khuyết tật.

Không nên

• Đừng gay gắt khi trò chuyện. Hãy để ý cách người Kiwi phản ứng với bạn trong một cuộc trò chuyện. Nếu họ im lặng và có vẻ không thoải mái, hãy thử sử dụng cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn. Tuy nhiên, trong một cuộc tranh luận học thuật trên lớp, bạn có thể phản biện mạnh mẽ. Tuy nhiên, bạn phải đưa ra được bằng chứng thực tế chứ không chỉ dựa vào cảm tính.
• Đừng xả rác. Người New Zealand yêu đất nước xanh, sạch của mình và họ muốn bảo tồn nó cho thế hệ tương lai.
• Đừng khoe khoang. Đừng làm nổi bật thành tích hoặc kỹ năng của bạn quá nhiều. Nếu bạn phải đề cập đến chúng, hãy làm điều đó một cách ngẫu nhiên, như thể chúng không có gì to tát.

Trên đây là một vài điều về văn hóa New Zealand, hy vọng đã giúp bạn hiểu hơn về quốc gia này. Nếu bạn đang lên kế hoạch du học New Zealand, hãy để LV Education hỗ trợ bạn. LV Education đã có gần 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn du học. Tỷ lệ học sinh đạt visa của chúng tôi luôn từ 95 – 100%.